6. Patronen

De basis van ons bestaan: patronen

Patronen vormen de veilige basis van ons bestaan. Alleen als wij zaken herkennen (door hun vaste patroon) weten we waar we aan toe zijn. Dat geldt voor alles om ons heen. Wij kennen de wereld omdat dingen zich in vaste patronen aan ons voordoen. Dat geldt voor de vorm van een boom, dat geldt ook voor het volgen van een studie. We zijn gewend een introductie te krijgen, een inhoudsopgave een startmoment en dan… ervoor gaan.

Gebeurt dat niet, of op een vreemde manier, dan zijn we meteen op het verkeerde been gezet. Er schuurt iets, het voelt niet goed, kortom, je ervaart een valse start.

Of we dat kunnen herstellen hangt af van jou en mij. Ben je bestand tegen een stootje als het gaat om hoe jouw leerproces verloopt? Krijg je van nu af aan materiaal op een overzichtelijke wijze? De eerste vraag kan ik niet beantwoorden, de tweede wel.

Nee. Het blijf onoverzichtelijk.

Ik wil je graag vertellen waarom dat zo is. Mensen leren graag. Maar nog fijner vinden we het te leren wat we al weten. Zo worden we bevestigd. We denken daarom heel vaak dat we leren, terwijl we eigenlijk informatie filteren. We horen of lezen alleen wat ons aanstaat, wat past bij wat we al aan kennis in huis hebben. En zodoende leren we feitelijk weinig. En er is één manier om daar verandering in aan te brengen en te zorgen dat je echt iets nieuws leert. Dat is chaos creëren.

Leren is chaos creëren

Daarom krijg je het lesmateriaal soms zus, dan weer zo. Soms (vaak, let maar op) zul je dingen twee keer krijgen, maar dan op net iets andere manier verwoord. Of drie keer zelfs.

Je snapt dat dit feit over hoe mensen leren niet alleen van toepassing is op jou en mij. Het gaat ook op voor de mensen die jij op jouw beurt weer iets wilt leren. Misschien is het daarom een goed idee op te blijven merken wat er gebeurt met jou tijdens deze lessen. Waar voel je weerstand, en wat betekent dat voor jou?

Weerstand is een signaal dat je op het punt staat iets te leren

Weerstand is meestal iets dat je voelt als je op het punt staat iets nieuws te leren. Iets dat niet klopt met wat je dacht te weten. Je voelt je misschien wel een beetje aangevallen. Het is belangrijk dat je die momenten herkent en dat je weet wat het mechanisme is. Het is voor je docent ook belangrijk. Het is namelijk niet ongebruikelijk dat mensen op zo’n moment de docent de schuld geven, of de lesstof. Of het gebrek aan plaatjes. Of de overdaad aan plaatjes ;).

Het is, kortom, belangrijk dat je weet dat die chaos opzettelijk is, bedoeld om jouw leerproces te verbeteren. En ja, dat voelt soms vervelend. Je zou zomaar kunnen denken dat je docent niet competent was. Nu weet je dus dat het bedoeld is. Niet om je te pesten, maar om je leerproces te ondersteunen. Hopelijk zet jij door en leer je plezier te hebben van deze manier van werken.

De basis is: veiligheid in een vast patroon

Chaos, dat is naar. Chaos voelt onveilig. Daarom kunnen we alleen chaos aanbieden in een leerproces als we eerst de deelnemers een gevoel van veiligheid hebben gegeven. Veiligheid bieden doen we in de live dagen. We zorgen ervoor dat we elkaar leren kennen, dat we elkaars namen snel leren kennen. Heel belangrijk is dat we waarden delen vanaf het moment van kennismaking. Als je goed hebt opgelet weet je nog dat we daar al in de eerste vraag mee begonnen. We zorgen ervoor dat we een positieve houding bij iedereen bevorderen. Alles is erop gericht om de deelnemers een goed gevoel te geven. Zodat jij (en later jouw cursisten) zeggen: “wat is dit een fijne groep!”. We werken aan een vast patroon van positiviteit.

Bekijk de video over patronen:

Bekijk de video over patronen van verbinding deel 1

Bekijk de video over patronen van verbinding deel 2

Bekijk de video over ontmoeten

Bekijk de video over Patronen van verbinding deel 3

Downloads

Download en lees het module 1 document: Patronen

Download en lees het module 1 document: Verdieping Neurobiologie in de originele Engelse versie of het naar het Nederlands vertaalde document (dank aan Annet Gijsman!): The neurobiology of ‘we’, door Patty de Llosa.