8. Verandermanagement

Doelen en resultaten

In deze korte les sluiten we deze module af met aandacht voor verandermanagement. Het managen van veranderingen is terminologie die vooral in bedrijven gehoord wordt. Toch is dat precies wat er gebeurt als je van eenzaam naar niet-eenzaam wilt gaan: het managen van verandering. Dat doe je als persoon die zelf de verandering wenst, dat doe je als begeleider van degene die jouw hulp daarbij vraagt. Na deze les weet je wat onder verandermanagement wordt verstaan en wat het verband is met de aanpak van eenzaamheid.

Verandermanagement

Mensen veranderen de hele dag. Je verandert als je leert, ouder wordt, nieuwe omstandigheden het hoofd biedt of dit stukje leest. Dit geldt voor jou, maar ook voor je omgeving. Dat is spontane verandering. Je kunt ook heel gericht een sociaal systeem, zoals een buurt of een organisatie willen veranderen. Dan is er sprake van geplande verandering. Geplande veranderingen vragen een vorm van sturing, om een vorm van verandermanagement. Eenzaamheid in de maatschappij veranderen, bijvoorbeeld, vraagt om sturing. Deze vorm van verandermanagement is wat we in bedrijven zien: de wens om het gedrag van een of meer anderen te veranderen.

Maar verandermanagement gaat ook over het managen van je eigen, gewenste veranderingen. Uit de wereld van coaching kunnen we veel leren over hoe we in de maatschappij veranderingen kunnen realiseren. En omgekeerd is de wereld van het verandermanagement een bron van ideeën voor het veranderen van onszelf.

Geplande veranderingen zijn veranderingen die planmatig, vanuit een veranderambitie een veranderproces op gang brengen in de richting van een nieuwe gewenste situatie. Boeken die je helpen om (verschillende typen) geplande veranderingen te ontwerpen zijn bijvoorbeeld die van De Caluwé en Vermaak, De Witte en Jonker, Vermaak en van Van Oss en Van ’t Hek en Ten Have.

Stadia

Hoewel ‘verandermanagement’ als woord nog steeds heel veel gebruikt wordt, zie je in de literatuur dat we meer en meer beseffen dat een verandering in een organisatie niet zo maar te ‘managen’ is. Waar het meer om gaat, is te onderzoeken wat de factoren zijn die steunend kunnen zijn in het proces, zodat we die kunnen bevorderen. De stadia van Prosci,   Awareness , Desire , Knowledge, Ability en Reinforcement lijken, niet verrassend, op  wat in ons verhaal over de aanpak van eenzaamheid WWKD heet: willen, weten, kunnen, doen. (Volg de link om meer uitleg te krijgen over die stadia).

Over verandermanagement zijn veel boeken geschreven en toch blijkt in de praktijk dat veel ‘verandertrajecten’ mislukken. Ondanks de vele adviseurs en de managementboeken. Verandermanagement is wat bescheidener geworden. Van projectgestuurd naar community gestuurd. Geplande veranderingen, zowel in bedrijven als in de maatschappij, worden steeds minder een project en steeds meer een programma waarin verschillende initiatieven uit de community een plek krijgen. Initiatieven die al experimenterend en knutselend invulling krijgen, waarvan geleerd wordt en die al dan niet in een breder kader uitgezet worden. De samenhang wordt bewaakt, de uitkomsten mogen divers zijn. Bij de ‘aanpak’ van eenzaamheid door de overheid is dit precies wat we zien.

Een veranderproces in een persoon is vergelijkbaar met een veranderproces in een bedrijf of in een gemeenschap: er dienen stappen gezet om een geformuleerd doel te behalen. Wat die stappen zijn, daar is niet echt consensus over. In de lijst met coachingssoorten zie je al dat er enorm veel verschillen zijn in aanpak van individuele begeleiding bij veranderprocessen. Zo zijn er ook tal van opvattingen over hoe je een veranderproces in groepen kunt vormgeven.

De opdracht

Als het goed is beginnen stukjes van de puzzel die deze opleiding vormt nu op hun plaats te vallen. De theorie over eenzaamheid, oplossingsgericht werken, communicatietechnieken, groepsprocessen en begeleiding bij verandering komen bij elkaar.

Waar stuur je op om succes te behalen in het begeleiden van een verandering? Wat kun je daarvoor inzetten? Het tekent zich steeds meer af. Maak voor jezelf eens een lijst.

• Vanuit welke rol ga jij met eenzaamheid aan de slag?
• Wat heb je dan nodig aan methoden en technieken?
• Welke toepassingen neem je al mee in je competenties, vanuit opleiding en praktijk?
• Welke technieken beheers je? Wat vergt nadere uitwerking, dan wel oefening?
• Hoe ga je dat voor jezelf borgen?

Bespreek je ideeën in de intervisiegroep. Samen kun je elkaar verder helpen.

Heb je vragen waarvan je wilt dat we die in de live dagen bespreken, stel ze dan. Maak zo nodig een lijstje zodat je ze niet vergeet.